Cuma, Mart 20, 2015

Satranç literatürünün en önemli hamle tiplerinden bir tanesi kuşkusu Zugzwang'tır. Kısaca bir tanım yapmamız gerekirse; hamle sırası sizde ve bildiğiniz gibi satrançta hamle sırası sizde olduğunda oynamak zorundasınız. Eğer ki durumunuz kötüyse ve yapacağınız hamleler durumunuzu daha da kötüleştireceğinizi anladığınızda yapılan hamle şekline Zugzwang denir.



Zugzwang kelimesinin biraz daha derinine inmemiz gerekirse, kelimemiz Alman kökenli bir kelimedir. Zug, Almanca hamle almanıa gelmektedir. Zwang ise mecburi anlamına gelmektedir. Yani  Zugzwang, belirli koşullar altında yapılan zorunlu hamle şeklidir.

Zugzwang öyle bir kavramdır ki satranç dışında bilim, sanat ve felsefe gibi birçok farklı alanda kullanılmaktadır. Özellikle belirtmek isterim ki, bilimde bazı dönemlerde gelişim olmadığında bilim insanları sık sık Zugzwang kavramını kullanır. Felsefe'de ise sığ olan düşüncelerin son safhasında yine aynı şekilde bu kavram kullanılır.

Özetlemem gerekirse oldukça derin ve geniş bir kavramdır Zugzwang. Eğer bu kavram ilginizi çektiyse ve daha fazla bilgi almak isterseniz Grange'nin Kaiken adlı kitabını okumanızı isterim. Kitaptaki bir bölümden geçen söz aynen şu şekildedir:

'' En iyi fikir her zaman en kötüsüdür.''
Her neyse... Biz bu konu ile ilgili bir örnek çözerek teknik olarak Zugzwang'ı inceleyelim.

Beyaz oynar.
Genellikle Zugzwang oyun sonlarında görülen bir şeydir. Çünkü oyun sonlarında taşların sıkışması daha muhtemel olacağı için Zugzwang'a düşmek daha kolay olacaktır.

Şimdi bu pozisyonda, beyaz filimizi oynarsak a4'teki piyonumuzu savunmasız bırakmış olacağız. Öte yandan f2'deki piyon dışında oynayacak başka hamlemiz yok. Ne yaparsak yapalım mutlaka bir taş vermiş olacağız. İşte bu durum tamamen Zugzwang'tır.

f3 , dxf3

Gördüğünüz gibi siyahlarda f hattındaki piyon rahatlıkla vezir olabilecek durumdadır. Eğer rakibin piyonunun vezir olmasını engellemek istersek, filimizi oynamak durumunda kalacağız. Bu durumda ise a4'teki piyonumuzu savunmasız bırakacağız.

f2 dxf3

Yine aynı şekilde f2 hamlesi yapıp piyonumuzu iki hamle çıksak bile siyahlar yine piyonumuzu alıp pozisyon ve taş üstünlüğü olarak öne geçecektir. 

Faydalı Olabilecek Bağlantılar:


3 yorum:

  1. yazı güzel olmuş elinize sağlık,sadece şu başlığı düzeltebilir misiniz zugzwang olmuş zuzgzwang,teşekkürler.

    YanıtlaSil

Bize Abone Ol! Bizi Takip Et