Zeitnot Nedir? Nasıl Çözülür?

Selamlar,

Bu ufak yazımızda sizlere turnuvalarda bazı durumlarda oldukça kullanılan bir kavram olan ''Zeitnot'' üzerinde duracağız. Basit bir tanım yapmamız gerekirse Zeitnot, satrançta bir karşılaşma içerisinde zaman sıkışıklığını tanımlamak için kullanılan bir tabirdir. Genelllikle Zeitnot kavramı turnuva karşılaşmalarında (saatli maçlarda) görülen bir durumdur.

Zeitnot kavramı genellikle oyun sonunda yaşanmaktadır. Zeitnot'a yakalanan (zamanı azalan) bir oyuncunun hızlı karar vermesi gerekmektedir. Bu da oyuncunun hata yapma oranını arttıran bir durumdur. Zeitnot'a yakalanan oyuncular hata yapma ve oyunu kaybetme sıkıntısı olduğundan dolayı, maçlar içerisinde oldukça baskı hissederler. Bu baskı da dolaylı olarak oyuncunun gergin olmasına sebep olur ve hata yapma oranını dolaylı olarak arttırabilir.

Yapılan araştırmalara göre zaman sıkışıklığının (Zeitnot'un) olmasının en büyük sebebi turnuvalarda maçlara geç kalmaktan dolayıdır. Her ne kadar profesyonel ve ciddi turnuvalarda bu oran az olsa da, orta ve başlangıç seviyesi diyebileceğimiz turnuvalarda, karşılaşmalara geç kalma sayısı epey fazladır.

Zeitnot yaşayan bir oyuncu için bu sorunu aşmanın en kolay yolu ise ''turnuva tecrübesi ve saatli satranç oynamadır.'' Bir oyuncu zaman sıkışıklığını çok fazla yaşıyorsa, turnuvalara bol bol katılarak bu sorunu belirli bir süre sonucunda çözebilir. Eğer ki turnuvalara katılma gibi bir imkanı yoksa, bol bol saatli satranç (minimum: 15-20 dakikalık) oynayarak alacağı tecrübe ile Zeitnot sorununu rahatlıkla çözebilir.

Son olarak Zeitnot sorununu çözmek için internette bir sürü hızlı kombinezon çözebileceğiniz (zamanlı) site var. Aşağıdaki bağlantıya tıklayarak, kısa bir antreman yapabilirsiniz.

Zeitnot Antremanı

Devamını Oku

Satrançta Pozisyonun Önemi: Kombinezonlar #2 (Feda Etmek)

Selamlar,

Bildiğiniz gibi basit kombinezonlarla oyuna yeni başlayanlar ya da ara verip tekrardan başlayan oyuncular için öğretici bir seri hazırlama girişimine başlamıştık. Bu serimizde ise oldukça basit olarak ''feda'' mantığı üzerinde duracağız.

İlk olarak fedanın tanımını yaparak başlayalım: Belirli bir amaç için elindeki taşlardan birini ya da birkaçını değiştirerek kazançlı olma girişimidir. Örnek vermemiz gerekirse, bir oyuncu vezirini feda edip daha sonrasında rakibini mat edebilir. Feda yaparken dikkat etmemiz gereken başlıca hususlar vardır. Bunlar;

1. İlk olarak feda yaparken, yapacağınız feda sonrasında rakibinizin oynayabileceği hamleleri çok iyi analiz etmeniz gerekiyor. Mümkünse yapacağınız fedayı 3-4 hamle önceden planlayıp iyi bir şekilde maç esnasında analiz etmeniz, hata yapma oranınızı düşürecektir.

2. Feda yaparken amacınız ne olacak? Amacımız için yapacağımız feda değer mi? Bu soruların cevabını iyi bir şekilde verebilirseniz, yine aynı şekilde daha az hata yaparsınız.

3. Feda sonrası ne yapmam gerekiyor? Evet, bir feda yaptık ve öne geçtik. Daha sonrası için ne yapmam gerekiyor. Bunun üzerine tahminen ufak bir hesaplama yaparsanız, fedanızın önemi ve
etkisi daha da artacaktır.

Dilerseniz kombinezonumuza geçelim:

Siyah oynar

İlk olarak taş üstünlüğüne baktığımız zaman beyazların fazladan bir vezir üstün olduğunu söyleyebiliriz. Ancak konum üstünlüğüne baktığımız zaman siyahlar stratejik olarak bir adım daha üstündür. İlk olarak siyahların fillerinin ve atlarının durumuna baktığımız zaman çok çok iyi diyebileceğimiz bir duruma sahiptir. Aynı zamanda beyazların şahı epey sıkışmış durumdadır. Beyaz şahın hareket edebileceği alan epey azdır ve beyaz şahı koruyabilecek taş sayısı yok denecek kadar azdır.

.... Kxh3

Gördüğünüz gibi siyahların yapmış olduğu Kxh3 hamlesi feda niteliğinde bir hamledir. Taş üstünlüğü olarak geride olmasına rağmen yapılan feda oldukça yerinde ve ideal bir fedadır. Bu feda sayesinde beyazlar zorunlu olarak gxh3 hamlesi yapacaktır ve ardından gelen Ff3 hamlesi ile beyazları mat edecektir.

Devamını Oku

Satrançta Pozisyonun Önemi: Kombinezonlar #1

Selamlar,

Sizler için yeni bir seri hazırlıyoruz. Bu serimizde oyunu bırakanlar ya da uzun süre ara veren oyuncuların, oyun stillerini tekrardan geri kazanması için basir kombinezonlar ve çözümlerini ekleyeceğiz. Bu seri içerisindeki her yazımızda bir kombinezon paylaşıp çözümlerini de detaylı bir şekilde açıklayacağız. Eğer ki satranca yeni başladıysanız, bu serileri kaçırmamanızı öneririm.

Örnek (1)

Beyaz oynar

İlk olarak satranç tahtamızda bulunan tarafların üstünlüklerine bakalım. Ancak özellikle belirtmek isterim ki bir tarafın üstünlüğüne bakarken sadece taş üstünlüğüne bakmamakta fayda var. Taş üstünlüğü sadece bir kriterdir. Diğer bir kriter ise tarafların aldığı pozisyon ve konumdur. Alınan pozisyona göre stratejilerini şekillenir ve dallanır. Bu açıdan kombinezonları çözerken pozisyon kriterini es geçmemek gerekir.

Siyahlar gördüğünüz gibi bir vezir üstün. Ancak buna karşın siyahlarda sağ kanatta bulunan taşların hiçbiri oyuna sokulmamış. Bu da siyahları konum ve pozisyon olarak geride tutuyor. Beyazlarda ise durum hem iyi hem kötü. Kötü olan yanı, siyah vezirin şahımızı potansiyel olarak tehdit etmesidir. İyi yanı ise b7'de bulunan piyonumuz her an yeni bir taş olma görünümündedir.

Çözüm

b8=A#

Oyuna yeni başlayan birçok kişi kuşkusuz piyonu b8'e oynadıktan sonra veziri tercih edebilirdi. Ancak pozisyonu ve konumu değerlendirmeden direkt olarak Vezir almak, ezbere bir oyun stilidir. Görmüş olduğunu gibi bir piyonun yaratmış olduğu pozisyon ve konum üstünlüğü size maçı kazandırabilir. Pozisyon üstünlüğünü maçlarınızda ve kombinezonlarınızda değerlendirmeyi asla es geçmeyin.

Satranç dolu günler!

Devamını Oku

Serdivan Belediyesi Satranç Turnuvası

Serdivan Belediyesi, Sakarya Gençlik Spor İl Müdürlüğü ve Sakarya Satranç İl Temsilciliği 28-29 Mart 2015 tarihlerinde Serdivan Belediyesi Satranç Turnuvası düzenleyecek. Serdivan Belediyesi Düğün Salonu'nda gerçekleşecek turnuva Minikler, Küçükler, Yıldızlar ve Açık olmak üzere 4 kategoride yapılacaktır. Her kategori 60 kişi ile sınırlıdır. Turnuvaya katılabilmek için satranç lisansına sahip olmak gereklidir.

Detaylı Bilgi – Yönerge

Devamını Oku

Zuzgzwang Nedir?

Satranç literatürünün en önemli hamle tiplerinden bir tanesi kuşkusu Zugzwang'tır. Kısaca bir tanım yapmamız gerekirse; hamle sırası sizde ve bildiğiniz gibi satrançta hamle sırası sizde olduğunda oynamak zorundasınız. Eğer ki durumunuz kötüyse ve yapacağınız hamleler durumunuzu daha da kötüleştireceğinizi anladığınızda yapılan hamle şekline Zugzwang denir.

Zugzwang kelimesinin biraz daha derinine inmemiz gerekirse, kelimemiz Alman kökenli bir kelimedir. Zug, Almanca hamle almanıa gelmektedir. Zwang ise mecburi anlamına gelmektedir. Yani  Zugzwang, belirli koşullar altında yapılan zorunlu hamle şeklidir.

Zugzwang öyle bir kavramdır ki satranç dışında bilim, sanat ve felsefe gibi birçok farklı alanda kullanılmaktadır. Özellikle belirtmek isterim ki, bilimde bazı dönemlerde gelişim olmadığında bilim insanları sık sık Zugzwang kavramını kullanır. Felsefe'de ise sığ olan düşüncelerin son safhasında yine aynı şekilde bu kavram kullanılır.

Özetlemem gerekirse oldukça derin ve geniş bir kavramdır Zugzwang. Eğer bu kavram ilginizi çektiyse ve daha fazla bilgi almak isterseniz Grange'nin Kaiken adlı kitabını okumanızı isterim. Kitaptaki bir bölümden geçen söz aynen şu şekildedir:

'' En iyi fikir her zaman en kötüsüdür.''

Her neyse... Biz bu konu ile ilgili bir örnek çözerek teknik olarak Zugzwang'ı inceleyelim.

Beyaz oynar.

Genellikle Zugzwang oyun sonlarında görülen bir şeydir. Çünkü oyun sonlarında taşların sıkışması daha muhtemel olacağı için Zugzwang'a düşmek daha kolay olacaktır.

Şimdi bu pozisyonda, beyaz filimizi oynarsak a4'teki piyonumuzu savunmasız bırakmış olacağız. Öte yandan f2'deki piyon dışında oynayacak başka hamlemiz yok. Ne yaparsak yapalım mutlaka bir taş vermiş olacağız. İşte bu durum tamamen Zugzwang'tır.

f3 , dxf3

Gördüğünüz gibi siyahlarda f hattındaki piyon rahatlıkla vezir olabilecek durumdadır. Eğer rakibin piyonunun vezir olmasını engellemek istersek, filimizi oynamak durumunda kalacağız. Bu durumda ise a4'teki piyonumuzu savunmasız bırakacağız.

f2 dxf3

Yine aynı şekilde f2 hamlesi yapıp piyonumuzu iki hamle çıksak bile siyahlar yine piyonumuzu alıp pozisyon ve taş üstünlüğü olarak öne geçecektir. 

Faydalı Olabilecek Bağlantılar:

B1: Chess.com

B2: Wikipedia

Devamını Oku

Satranç Tutkusu, tekrardan aktif!

Merhaba dostlarım,

Bildiğiniz gibi blogumuzu uzunca bir zamandır yazı ekleyemedik. Başta okul olmak üzere bazı teknik sıkıntılardan dolayı ne yazık ki Satranç Tutkusu'na yeteri ilgiyi gösterememiştik. Ancak özgün yazılarımızla tekrardan yayın hayatına girmiş bulunuyoruz.

Elimizden geldiğince günde en az 1 yazı ekleyeceğiz. Umarım ekleyeceğimiz bu yazılar bütün satrançseverlere katkıda bulunuruz. Son olarak blogumuzda Turnuva ve Uluslararası Satranç gibi farklı bölümleri de ekledik. Bu sayede başta Türkiye olmak üzere tüm Dünya'daki turnuvalara erişebileceksiniz.

Sevgilerle.

Devamını Oku

Satranç'ta Devrim: Satranç Robotları!

Rusya'nın geliştirmiş olduğu Dünya'nın ilk yarı ciddi satranç robotu ''Chesska''yı sizlere tanıtmak isterim. Piyasadaki satranç motorlarından çok daha güçlü olan Chesska, Dünya şampiyonlarına meydan okur nitelikte!

2011 yılında Rusya'da V.Ya.Dvorkovicha adındaki bir satranç okulunda Vladimir Kramnik, Dünya'nın ilk yarı ciddi satranç robotu Chesska ile maç yaptı. Maç ile ilgili detaylara ulaşmak için aşağıdaki videoyu izlemenizi öneririrm.

Son zamanlarda satranç, artık teknolojinin gelişmesi ile beraber çok farklı bir boyuta geçiş yaptı. Gördüğünüz gibi başta Rusya olmak üzere Almanya, Amerika ve İsviçre gibi birçok ülke artık sadece satranç motorları üzerinden rekabet etmiyorlar. Dünya'da her yıl belirli tarihlerde yapılan ''Dünya Satranç Robotları Şampiyonası'' adı altında yarı robot sınıfındaki robotlar, ülkeler arası rekabet ediyorlar.

Yukarıdaki video Dünya Satranç Robotları Şampiyonası'na aittir. Gördüğünüz gibi ilk yarı ciddi robot Chesska ile Alman yapımı Kuka'nın turnuvadaki maçı oldukça ilgi çekici diyebiliriz. Yakın zamanda ise robotlar üzerine Dünya Satranç Robotları Ligi yapılması öngörülüyor. Gerçekten de satrancın bu tip farklı boyutlara sıçraması oldukça güzel bir gelişme diyebiliriz.

Ne yazık ki ülkemizde bu konu üzerine hiçbir çalışma bulunmuyor. Satranç robotlarının çok fazla ilgi görmesi ise Satranç Robotları piyasasını dolaylı yoldan epey etkiledi. Satranç motorları çıkartan firmaların yakın zamanda robotlar üzerine de yoğunlaşması epey muhtemel. Zamanla bekleyip, göreceğiz!







Bağlantı: Chessbase

Devamını Oku

Buca Belediyesi Geleneksel ELO Turnuvası

Buca Belediyesi Gençlik ve Spor Kulübü, 16-19 Nisan 2015 tarihleri arasında, Buca Mar Gölet Tesislerinde Buca Belediyesi Geleneksel Elo Satranç Turnuvası düzenleyecek. Üç kategoride düzenlenecek turnuvaya 15 Nisan 2015 tarihine kadar başvuru yapılabilecek.

Turnuva Yönergesi

Devamını Oku

Bursa Büyükşehir Belediyespor 6. Yıldırım Satranç Turnuvası

Bursa Büyükşehir Belediyespor 6. Yıldırım Satranç Turnuvası 21 Mart 2015 tarihinde BBB Fethiye Spor Kompleksi Satranç Merkezi'nde düzenlenecek. Yarışmada ilk üç sporcuya kupa, ilk beş sporcu ile en iyi 18 ve 12 yaş altı ilk 3 sporcularına da madalya verilecek. Elo hesaplamalarına dahil olan yarışma 3 dakika + hamle başına 2 saniye eklemeli tempo ile 7 tur olarak oynanacak.

Başvuru Yapmak İçin tıklayın

Son Başvuru Tarihi: 19 Mart Perşembe 17.30
Katkı Payı: 15 TL - 10 TL (FIDE katkı bedeli dahil.)

Ulaşım bilgileri - AyrıntılarTurnuva Yönergesi

Devamını Oku

3. ODTÜ Üniversitelerarası Ali İpek Anma Turnuvası

ODTÜ Spor Müdürlüğü ve ODTÜ Satranç Topluluğu, 21-22 Mart 2015 tarihlerinde 3.ODTÜ Üniversitelerarası FM Ali İpek Hızlı Satranç Anma Turnuvası düzenleyecek. Turnuva, 2014–2015 sezonu vizesi yapılmış, Federasyon lisanslı, Ankara'da bulunan üniversite öğrencilerinin katılımına açıktır. Katılım 80 kişi ile sınırlıdır.

Turnuva Yönergesi

Devamını Oku